در دنیای دامداری و مرغداری، اصطلاح «نهاده دام» بسیار شنیده میشود. اما نهاده دامی دقیقاً به چه معناست؟ چه کاربردهایی دارد؟ چه انواعی دارد و چرا برای فعالان حوزه دامپروری از اهمیت حیاتی برخوردار است؟ در این مقاله بهصورت جامع به این پرسش ها پاسخ میدهیم و نکات کلیدی برای شناخت و خرید هوشمندانه نهادههای دامی را با شما به اشتراک میگذاریم.
نهاده دام چیست؟
نهاده دام به کلیه موادی گفته میشود که بهعنوان خوراک دام، طیور و آبزیان مورد استفاده قرار میگیرد. این نهادهها منابع اصلی انرژی، پروتئین، مواد معدنی، ویتامینها و فیبر هستند که در رشد، سلامت و بهرهوری دام نقش اساسی دارند.
در واقع، نهادهها “ورودیهای تولید” در واحدهای دامی هستند؛ یعنی موادی که مصرف میشوند تا خروجیهایی مانند شیر، گوشت، تخممرغ و… تولید شود.

نهاده دام چیست
چرا به آن «نهاده دام» میگویند؟
کلمه «نهاده» در اقتصاد به معنی هر چیزیست که بهعنوان ورودی تولید استفاده میشود. در صنعت دام و طیور، نهادهها همان مواد اولیه خوراکی هستند که در جیره روزانه حیوانات مصرف شده و تبدیل به محصولات قابل فروش میشوند. به همین دلیل، از واژه «نهاده دامی» استفاده میشود.
انواع نهاده دامی
نهادههای دامی را میتوان بر اساس ترکیب و کاربرد به گروههای زیر تقسیم کرد:
- نهاده های انرژی زا
- ذرت دامی: منبع اصلی انرژی با نشاسته بالا
- جو دامی: فیبر بالاتر، انرژی متوسط
- تفاله چغندر: انرژی بالا و هضم پذیری مناسب
- نهاده های پروتئینی
- کنجاله سویا: منبع غنی پروتئین
- کنجاله پنبهدانه، کلزا: مکملهای جایگزین
- پودر ماهی، پودر گوشت: مخصوص دامهای خاص یا طیور گوشتی
- نهادههای فیبردار
- سبوس گندم
- کاه و کلش فرآوریشده
- پوستههای گیاهی مانند برنج یا بادام
- مکمل ها و افزودنی ها
- نمک، فسفر، کلسیم، ویتامینها، پروبیوتیکها و…
- کنسانتره و خوراک آماده
- ترکیبی از مواد بالا با نسبت دقیق و مهندسیشده برای رشد بهینه
کاربرد و فواید استفاده از نهاده دامی
استفاده از نهادههای باکیفیت میتواند تأثیر چشمگیری بر عملکرد اقتصادی دامداریها داشته باشد:
- افزایش رشد دام و طیور
- افزایش میزان شیر، گوشت یا تخممرغ
- بهبود ضریب تبدیل خوراک (کمتر خوراک، بیشتر محصول)
- حفظ سلامت گله و کاهش بیماری
- کاهش هزینههای درمان و تلفات
روشهای تهیه نهاده دامی
نهادهها را میتوان از دو مسیر تهیه کرد:
- بازار آزاد
خرید از شرکتهای خصوصی مانند نهاده نسیم که تنوع محصول، ارسال سریع و مشاوره تخصصی دارند. - سامانه بازرگاه (یارانهای)
یک سامانه دولتی به نشانی https://sps.bki.ir/ که توزیع سهمیه ای ذرت، جو و کنجاله سویا را انجام میدهد. دامداران واقعی میتوانند با داشتن مجوز و پروانه فعالیت، از آن استفاده کنند.
مزایای سامانه بازرگاه
- قیمت پایینتر (یارانهای)
- توزیع عادلانه نهاده بین دامداران واقعی
- شفافیت در خرید و توزیع
اما باید توجه داشت که سهمیه محدود است و برای دریافت آن باید مراحل اداری طی شود.
نکات مهم در خرید نهاده دام
- حتماً از منابع معتبر و با سابقه خرید کنید.
- قبل از خرید، قیمت روز نهاده دامی را بررسی نمایید.
- به تاریخ تولید و بستهبندی نهاده توجه کنید.
- نهادهها را در انبار خشک و عاری از رطوبت نگهداری کنید.
نهاده دام ستون فقرات تولید در صنعت دامپروری و طیور است. شناخت انواع آن، کاربردها و روشهای تهیه، به دامداران کمک میکند تا با کمترین هزینه، بهترین بازدهی را داشته باشند. اگر به دنبال خرید نهاده دام مطمئن و باکیفیت نهاده دامی هستید، میتوانید از طریق فروشگاه نهاده نسیم اقدام کرده و با مشاوران ما در تماس باشید.